Kırıklarda Tesbit ve İlk Yardım
21.04.2019 4237 Görüntülenme İLK YARDIM BİLGİSİ 0 Yorum
Kırık vakalarında tesbit ve o bölgenin istirahate alınması; kırık kemik uçlarının kaslara, damarlara ve sinirlere yapacağı tahribatı engeller. İlk yardımcının yapacağı müdahale kazazedenin durumunun kötüye gitmesini engelleyecektir.
Not : Kırık organın tesbiti o organın hareketsizliğini sağlayacağından tedavisi kolaylaşacaktır.
Kırıklarda tesbit malzemesi şunlardır:
- Yerine göre değişik uzunluklarda tahta atel, tel atel, alçı ateli veya bu amaçla kullanılabilecek çeşitli malzemelerdir.
- Ateli desteklemek için pamuk
- Rulo sargı (değişik en ve boylarda)
- Üçgen sargı (taban kenarı 150, diğer kenarları 100 cm)
1- Köprücük kemiği kırıklarında tesbit
Bu kemiklerin kırıklarında atel kullanılmaz. Omuzlar gerdirilerek hareketi engellenir.
Şekil : Köprücük kemiği kırıklarında tesbit
Tesbit işlemleri sırasıyla şöyledir:
- Koltuk altları yastıklanır.
- Fazla ince olmayan her çeşit sargı iki taraftan ayrı ayrı omuzdan koltuk altına geçirilerek sırtta düğüm yapılır.
- Bir başka sargı ile daha önce bağlanan omuz sargıları arka taraftan omuzlar gerilinceye kadar gerilir ve bağlanır.
- Kırık köprücük kemiği tarafındaki, kol üçgen sargı ile boyundan askıya alınır. Her iki tarafın, kırılması halinde iki kol birden askıya alınır ve vücuda tesbit edilir.
- Koldaki kan dolaşımı nabızdan kontrol edilir.
- Kazazedenin oturuş pozisyonunda sağlık kuruluşuna sevki yapılır.
2- Kol kemiği kırıklarında tesbit
Kol (pazu) kemiği dirsek ile omuz arasında yer alan kemiktir. Bu kemiklerin kırılması halinde yapılacak tesbit şöyledir:
- Ateller pamukla yastıklanıp, sargı ile kaplanır.
- Kırık kol tarafındaki koltuk altı sargı bezi veya pamukla desteklenir. Atellerin uzunluğu dirseğe kadar olmalıdır.
- Atellerden biri göğüs ile kol arasına, diğer kolun dış kısmına yerleştirilerek düğümü dıştaki atelin üst kısmına gelecek şekilde bağlanır.
- Katlanmış üçgen sargı ile kol, karşı tarafın koltuk altından bağlanarak, kırık kolun göğse tesbiti sağlanır.
- Ön kol üçgen sargı ile boyundan askıya alınır.
- Kazazede oturuş pozisyonunda sevk edilir.
Tahta veya tel atel bulunmadığında, katlanmış üçgen sargı ile kol, göğse tesbit edilir. Ön kol bir başka üçgen sargı ile boyundan askıya alınır.
Şekil : Kol kemiği kırığında tesbit
3- Ön kol kemiği kırıklarında tesbit
Ön kolda dirsek ve bilek arasında yer alan iki kemik vardır. Bunlardan birinin veya ikisinin kırılması halinde yapılacak işlemler, sırası ile şöyledir:
- Kırılan ön kol, baş parmak yukarıya gelecek şekilde pozisyon aldırılır.
- Pamukla yasıklanmış tahta ateller, ön kolun parmak uçlarından dirseğe kadar iç ve dış kısmına gelecek şekilde bağlanır.
Ön kol, kol ile 90 derecelik açı ile boyundan askıya alınır.
- Kazazede oturuş pozisyonunda sağlık kuruluşuna sevk edilir.
Şekil : Önkol kemiği kırığında tesbit
Tek atelle tesbit yapılması zorunlu ise; atel el ayası yere paralel olduğu halde ön kol atel üzerine konulur. Rulo sargı ile el ve ön kol atele sarılır. Kol boyundan askıya alınır.
Parmak kemiği kırıklarında, parmağı içinden bileğe kadar küçük atel konularak ince rulo sargı ile tesbit yapılır.
Kol askısı ve atel tahtası bulunmadığında:
- Kırık ön kol gömlek veya ceket eteğine ön kol 90 derece dirsekten bükülerek yerleştirilir.
- Ceket veya gömlek eteği dışa bükülerek göğüs hizasında yakaya iğnelenir.
Böylece kol geçici olarak askıya alınmış olur.